Złote mleko, znane również jako turmeric latte lub golden milk, to popularny na całym świecie napój o korzeniach ajurwedyjskich. Głównym składnikiem złotego mleka jest kurkuma, czyli indyjska przyprawa o charakterystycznym, żółtym kolorze. Stanowi ona bogate źródło kurkuminy – to właśnie ona nadaje napojowi charakterystyczną barwę i moc zdrowotnych właściwości.
Właściwości zdrowotne złotego mleka
Bazą napoju o nazwie złote mleko jest mleko krowie lub napój roślinny. Oba produkty spożywcze dostarczają organizmowi cenne wartości odżywcze:
- 100 ml mleka krowiego zawiera 42 kalorie, w tym 3,4 g białka, 5 g węglowodanów i 1 g tłuszczu,
- 100 g napoju owsianego zawiera 67 kalorii, w tym 2,4 g białka, 12 g węglowodanów i 1,4 g tłuszczu.
Poza nimi głównym składnikiem złotego mleka jest kurkuma (szafran indyjski, łac. Curcuma longa) – indyjska przyprawa oraz barwnik spożywczy. Obfituje w polifenole o nazwie kurkuminoidy. Wśród nich dominuje kurkumina (ok. 20-40 mg w 1 g kłącza kurkumy) – to właśnie ona w głównej mierze odpowiada za prozdrowotne właściwości złotego mleka. Działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjne.
Do przygotowywania złotego mleka możesz używać zarówno startego korzenia kurkumy, jak i kurkumy w proszku. Surowy korzeń zawiera jednak najwięcej substancji biologicznie czynnych.
Zależnie od potrzeb oraz indywidualnych upodobań smakowych do złotego mleka możesz dodać również:
- czarny pieprz – najlepiej mielone ziarna, zawiera piperynę, które może poprawić wchłanianie kurkuminy,
- imbir – w proszku albo mielony korzeń, ma właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne i stymulujące procesy trawienne,
- cynamon – zawiera aldehyd cynamonowy, eukaliptol i kumaryny, dzięki którym działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie i rozkurczowo,
- miód pszczeli – zawiera naturalne związki hamujące rozwój bakterii i grzybów, a także przeciwzapalne, antyoksydacyjne i wykrztuśne.
Korzyści z regularnego picia złotego mleka
Ze względu na bogactwo składników odżywczych i biologicznie aktywnych regularnie pite złote mleko może przyczynić się do ogólnej poprawy zdrowia. Do najczęściej wymienianych korzyści zalicza się przede wszystkim jego pozytywny wpływ na odporność organizmu. Dlatego polecamy pić złote mleko szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
Niemal każdy ze składników złotego mleka (kurkuma, imbir, czarny pieprz, cynamon, miód pszczeli) ma właściwości przeciwzapalne. Dzięki nim napój może pomagać w zmniejszeniu stanów zapalnych w organizmie, np. stawów, jelit czy skóry.
Kurkuma zawarta w złotym mleku może wspomagać proces detoksykacji organizmu. Dodatkowo niektóre źródła wskazują na jej korzystny wpływ na:
- odchudzanie [1],
- wsparcie funkcjonowania wątroby [2],
- działanie przeciwnowotworowe [3],
- wspomaganie prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, w tym profilaktykę chorób neurodegeneracyjnych (takich jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona) [4].
Jak zrobić złote mleko? 3 przepisy
Złote mleko możesz przygotowywać na wiele różnych sposobów, łącząc ze sobą ulubione składniki. Podstawę powinno stanowić zestawienie mleka (lub napoju roślinnego) z kurkumą. Napój należy podgrzewać, ale nie powinno się doprowadzać do jego wrzenia. Dzięki temu można zachować jak najwięcej składników odżywczych i substancji aktywnych.
1. Klasyczne złote mleko z kurkumą
To najprostszy przepis na złote mleko, idealny do wypróbowania za pierwszym razem. Potrzebne są do niego następujące składniki:
- 1 szklanka mleka lub napoju roślinnego (np. owsianego, migdałowego, ryżowego, kokosowego),
- 1 łyżeczka kurkumy w proszku lub startego korzenia kurkumy,
- 1/2 łyżeczki cynamonu w proszku,
- 1/4 łyżeczki świeżo mielonych ziaren pieprzu czarnego,
- 1 łyżeczka miodu pszczelego,
- szczypta imbiru w proszku lub startego korzenia imbiru.
Wszystkie składniki umieść w rondlu i podgrzewaj na średnim ogniu. Ciągle mieszaj, aż napój będzie gorący, ale nie wrzący. Wtedy przelej go do kubka i poczekaj chwilę, aż odrobinę ostygnie. Najlepiej pije się go, gdy nadal rozgrzewa.
2. Złote mleko z imbirem i wanilią
Ten przepis na złote mleko przypadnie do gustu osobom, które preferują słodkie, waniliowe napoje. Dodatek wanilii nadaje mu bardziej deserowy charakter. Potrzebne składniki to:
- 1 szklanka mleka krowiego lub napoju migdałowego,
- 1 łyżeczka kurkumy w proszku,
- 1/4 łyżeczki wydrążonej laski wanilii,
- 1/2 łyżeczki startego imbiru,
- 1 łyżeczka miodu,
- szczypta czarnego, mielonego pieprzu.
Podobnie jak w poprzednim przepisie wszystkie składniki umieść w rondlu i podgrzewaj na średnim ogniu. Ciągle mieszaj, by składniki idealnie połączyły się ze sobą, do momentu, aż napój będzie gorący. Następnie przecedź złote mleko, przelewając je przez sitko do kubka. Gdy temperatura napoju będzie odpowiednia do picia, ciesz się jego wyjątkowym smakiem.
3. Złote mleko z cynamonem i kardamonem
Ostatni przepis ma najbardziej dalekowschodni charakter. Łączy ze sobą klasyczne, azjatyckie smaki. Potrzebne są do niego następujące składniki:
- 1 szklanka napoju kokosowego,
- 1 łyżeczka startej kurkumy,
- 1/2 łyżeczki cynamonu w proszku,
- 1/4 łyżeczki mielonych nasion kardamonu,
- 1 łyżeczka syropu z agawy,
- kilka ziaren czarnego pieprzu.
Składniki umieść w rondlu i podgrzewaj je na średnim ogniu, ciągle mieszając. Kiedy składniki dobrze połączą się ze sobą, a napój będzie gorący – przecedź złote mleko do kubka. Nadaje się do spożycia, gdy odrobinę przestygnie.
Przeciwwskazania do picia złotego mleka
Składniki złotego mleka, choć mają potencjalne właściwości korzystne dla zdrowia, w niektórych przypadkach mogą powodować także działania niepożądane. Dlatego przed spożyciem złotego mleka warto wziąć pod uwagę ewentualne przeciwwskazania. Należą do nich:
- problemy żołądkowe – takie jak wrzody żołądka i refluks żołądkowo-przełykowy, ponieważ kurkumina może podrażniać błonę śluzową przewodu pokarmowego,
- ciąża i karmienie piersią – wpływ kurkuminy na płód i laktację nie został w pełni zbadany, dlatego kobiety powinny skonsultować picie złotego mleka z lekarzem prowadzącym,
- zaburzenia krzepliwości krwi (w tym przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych) i stan po zabiegach chirurgicznych – kurkumina może nasilać efekt przeciwzakrzepowy,
- reakcje alergiczne – osoby uczulone na kurkumę i inne składniki złotego mleka powinny unikać tego napoju.
Jeśli masz wątpliwości co do bezpieczeństwa spożycia złotego mleka, zapytaj o poradę lekarza rodzinnego. Pamiętaj, że złote mleko nie jest lekarstwem i nie zastąpi konsultacji z lekarzem w przypadku problemów zdrowotnych.
Złote mleko – właściwości i przepisy. Podsumowanie
Dzięki zawartości kurkumy złote mleko może mieć właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Działanie to wspomagają inne składniki, które możesz dodać do napoju: imbir, cynamon, czarny pieprz oraz miód. Złote mleko słynie z korzystnego wpływu na odporność, poprawę trawienia i detoksykację organizmu.
Źródła:
[1] https://iubmb.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/biof.1074 [Dostęp: 07.10.2024].
[2] Lee, H. Y., Kim, S. W., Lee, G. H., Choi, M. K., Jung, H. W., Kim, Y. J., i in. (2016). Turmeric extract and its active compound, curcumin, protect against chronic CCl4-induced liver damage by enhancing antioxidation. BMC Complementary and Alternative Medicine, 16(1), 316.
[3] Wierońska, J.M. (2017). Kurkuma – roślinne panaceum. Wszechświat, 118(4-6), 118–125.
[4] Nasri, H., Sahinfard, N., Rafieian, M., Rafieian, S., Shirzad, M., Mahmoud Rafieian-kopae, M. (2014). Turmeric: a spice with multifunctional medicinal properties. Journal of HerbMed Pharmacology, 3(1), 5–8.
[5] https://nowywszechswiat.ptpk.org/index.php/wszechswiat/article/view/177 [Dostęp: 07.10.2024].