Skwalen i skwalan to organiczne związki chemiczne, które znajdują zastosowanie w suplementacji oraz kosmetologii. Choć mają większość wspólnych właściwości, występujące pomiędzy nimi różnice determinują o ich przeznaczeniu. Z całą pewnością substancje te zasługują na Twoją uwagę, jeśli interesuje Cię tematyka urody i pielęgnacji przeciwstarzeniowej.
Skwalen – czym jest?
Także organizmy zwierząt i roślin wytwarzają skwalen. Pierwszy raz wyizolowano go z wątroby rekinów głębinowych (Squalus spp.), którym związek chemiczny zawdzięcza swoją nazwę. Naturalne źródła skwalenu stanowią również:
- oliwa z oliwek,
- trzcina cukrowa,
- olej ryżowy,
- nasiona amarantusa,
- olej z kiełków pszenicy,
- olej plamowy,
- olej z otrąb ryżowych.
Skwalen – właściwości
Skwalen zaliczamy do lipidów – substancja ta ma właściwości emolientowe. Dzięki nim pozytywnie wpływa na poziom nawilżenia skóry. Ponadto skwalen działa antyoksydacyjnie, czyli neutralizuje wolne rodniki tlenowe odpowiadające za uszkodzenia komórkowe i przyspieszone procesy starzenia.
W większości przypadków skwalen stanowi składnik korzystny dla skóry. Jako naturalna substancja spełnia potrzeby każdego rodzaju cery: młodej, dojrzałej, suchej, tłustej, naczynkowej, wrażliwej i odwodnionej.
Skwalen wpływa jednak nie tylko na samą urodę. Ma także inne, cenne właściwości dla zdrowia:
- stanowi substrat w syntezie cholesterolu i hormonów steroidowych,
- jest jednym ze składników błon lipidowych,
- wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, m.in. zwiększając aktywność limfocytów T, komórek NK i neutrofilów.
Skwalen charakteryzuje się wysoką podatnością na utlenianie, co ogranicza jego zastosowanie w kosmetykach. Dlatego stosuje się go w głównej mierze w suplementach diety, a także jako nośnik leków.
Dbasz o zdrowie w naturalny sposób? Przeczytaj nasze artykuły na temat ziołolecznictwa: https://pro-farm.pl/ziola/.
Skwalan – co to takiego?
Producenci kosmetyków znaleźli sposób na to, jak wykorzystać właściwości skwalenu w produktach pielęgnacyjnych. Składnik ten może stanowić prekursor skwalanu, który ma nasyconą formę i cechuje się znacznie większą stabilnością chemiczną. Skwalan jest bardziej odporny na utlenianie i działanie promieni UV. Tym samym znajduje zastosowanie m.in. w:
- kremach do twarzy – skwalan nadaje im właściwości okluzyjne,
- serach zawierających składniki aktywne – lipidowa budowa skwalanu umożliwia wnikanie witamin A i E (rozpuszczalnych w tłuszczach) w głąb skóry,
- kremach pod oczy – skwalan nawilża i chroni delikatną skórę,
- kosmetykach do demakijażu – oleista ciecz dobrze radzi sobie z rozpuszczaniem nawet wodoodpornych kosmetyków,
- balsamach do ciała – skwalan ma właściwości wygładzające i zmiękczające skórę,
- kremach do rąk – dzięki skwalanowi delikatna skóra dłoni może być skuteczniej chroniona przed przesuszeniem,
- kosmetykach do włosów – coraz częściej skwalan to również składnik kosmetyków takich jak odżywki, maski i olejki do włosów, działa nawilżająco i ochronnie.
Skwalen stanowi bezbarwną i bezwonną, oleistą ciecz. To substancja dobrze tolerowana przez skórę, dlatego uznaje się ją za hipoalergiczny, biokompatybilny składnik kosmetyczny. Szybko się wchłania, nie pozostawiając tłustej, lepkiej warstwy na skórze.
W INCI znajdziesz ją pod nazwą: squalene.
W przypadku włosów skwalan ułatwia rozczesywanie, może służyć do termoochrony podczas stylizacji na gorąco. Chroni włosy farbowane przed wypłukiwaniem koloru.
Mimo wyższej stabilności skwalenu produkty pielęgnacyjne z jego zawartością przechowuj w chłodnym, suchym i zacienionym miejscu. W ten sposób wydłużysz ich trwałość.
Skwalan – działanie
Skwalan to uniwersalny składnik pielęgnacyjny. Wykorzystuje się go w kosmetykach zarówno do użytku domowego, jak i gabinetowych. Ze względu na małe cząsteczki dobrze wnika w skórę. Ma szerokie właściwości, m.in.:
- nawilżające i natłuszczające,
- ochronne,
- antybakteryjne,
- przeciwgrzybicze,
- zmiękczające,
- wygładzające,
- wzmacniające barierę hydro-lipidową,
- antyoksydacyjne,
- przeciwstarzeniowe,
- ujędrniające (stymulujące syntezę kolagenu),
- zmniejszające widoczność zmarszczek,
- łagodzące stany zapalne skóry,
- wspierające procesy gojenia,
- regulujące proces keratynizacji naskórka.
Kosmetyki ze skwalanem ograniczają transepidermalną utratę wody (TEWL). Zapewniają efekt gładkiej cery pełnej blasku. Zwiększają jej odporność na szkodliwe czynniki zewnętrzne.
Jak stosować skwalan?
Kosmetyki ze skwalanem zaleca się aplikować na mokro, na jeszcze wilgotną skórę. W ten sposób można zachować wysoki poziom nawilżenia skóry.
Nie polecamy stosowania skwalanu w czystej postaci bezpośrednio na skórę. W takim przypadku składnik kosmetyczny może działać komedogennie (zapychać pory). 100% olejek skwalanowy najlepiej sprawdzi się jako dodatek do kremu, serum, maseczki czy odżywki do włosów.
Jeżeli wprowadzasz skwalan do swojej pielęgnacji, najlepiej przetestuj go na małym obszarze skóry. W ten sposób wykluczysz ewentualność wystąpienia reakcji alergicznej. Warto robić tak z każdym nowym składnikiem kosmetycznym.
Skwalen a skwalan – czym różnią się między sobą? Podsumowanie
Skwalen i skwalan to organiczne związki chemiczne, które mają podobne właściwości. Skwalen naturalnie występuje w warstwie lipidowej skóry i ma postać nienasyconą. Ogranicza to jego zastosowanie w kosmetykach, ponieważ łatwo ulega utlenianiu. Jego pochodną stanowi skwalan, który cechuje większa stabilność chemiczna. Składnik ten znajduje szerokie zastosowanie w pielęgnacji skóry i włosów. Działa nawilżająco, ochronnie i przeciwstarzeniowo.
Źródła:
[1] https://dietetycy.org.pl/skwalen/ [Dostęp: 25.06.2024].
[2] Bąk-Sypień I., Karwowski B., „Skwalen – znaczenie w żywieniu, farmacji i medycynie”, Farmacja Polska 72.7 (2016).
[3] Małysa A., Kowalska M., „Rola skwalanu z oliwy z oliwek w kształtowaniu właściwości fizykochemicznych i użytkowych dwufazowych płynów do kąpieli”, KOSMETOLOGII (2016): 77.
[4] Kłapacz E., „Substancje naturalnie występujące w organizmie jako składniki produktów kosmetycznych”, (2023).
[5] Kim, Se Kwon, and Fatih Karadeniz. 2012. 65 Advances in Food and Nutrition Research Biological Importance and Applications of Squalene and Squalane. 1st ed. Elsevier Inc. http://dx.doi.org/10.1016/B978-0-12-416003-3.00014-7.