Colostrum to pierwszy pokarm ssaków po porodzie. Nie tylko odżywia, ale również pomaga wzmacniać rozwijający się układ odpornościowy. Pozyskiwane od zwierząt mlekodajnych znajduje zastosowanie w suplementach diety – zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.
Colostrum – co to jest?
Colostrum, inaczej nazywane siarą albo młodziwem, to pierwszy po porodzie pokarm ssaków. Żółtawa wydzielina powstaje w gruczołach mlekowych matki – jest produkowana pod koniec ciąży i w ciągu pierwszych godzin od porodu.
Młodziwo to pokarm kompletny, ponieważ zawiera białka, tłuszcze, kwasy tłuszczowe, węglowodany, witaminy i minerały. Ponadto w składzie siary znajdują się również przeciwciała, hormony i enzymy, które odgrywają istotną rolę w prawidłowym rozwoju organizmu noworodka.
Ze względu na bogate właściwości odżywcze colostrum to jeden ze składników, jaki zawierają suplementy naturalne. Hodowcy pozyskują niewypijaną część siary od zwierząt mlekodajnych, takich jak kozy, krowy, klacze i owce.
Jakie jest najlepsze? Opinie
Najlepsze colostrum to takie, które pozyskano w humanitarny sposób od zdrowych zwierząt pod opieką weterynaryjną. Im krótszy czas pobrania młodziwa od porodu, tym wyższa jego wartość odżywcza i aktywność biologiczna.
W celu zachowania cennych właściwości colostrum najlepiej sprawdza się obróbka w formie liofilizacji (suszenia sublimacyjnego). Ze względu na niską temperaturę liofilizacja minimalizuje stratę witamin, minerałów, białek i innych składników. Jednocześnie gwarantuje długi okres przydatności do spożycia.
Jeśli wybierasz colostrum, koniecznie zwróć uwagę na standaryzację suplementu diety. najczęściej dotyczy ona zawartości przeciwciał: immunoglobulin typu G (IgG). W naszej opinii standaryzacja ma większe znaczenie niż czas pobrania siary od porodu. W 1000 mg colostrum może znajdować się nawet 500 mg IgG.
Jakie wybrać?
Do Twojego wyboru pozostają różnego rodzaju suplementy diety, np. colostrum w proszku albo colostrum w tabletkach. Na ogół lepszy skład i wyższą zawartość IgG ma colostrum w formie proszku do rozpuszczenia w wodzie. Możesz wybrać atrakcyjny wariant smakowy takiego produktu. Niektóre suplementy poza młodziwem zawierają też składniki dodatkowe, takie jak witamina C, cynk.
Większość marek, takich jak colostrum Genactiv czy colostrum Primabiotic, oferuje colostrum bovinum (wołowe). Osoby z wrażliwym układem trawiennym mogą rozważyć też colostrum kozie (np. colostrum Aliness). Stwarza ono niższe ryzyko reakcji alergicznych niż białka mleka krowiego.
Cena colostrum jest zróżnicowana, waha się w granicach 2-6 zł za 1 dzień stosowania. Nie zawsze jednak najdroższy suplement diety oznacza najlepszy. W naszej opinii optymalna cena za colostrum to ok. 80-100 zł za opakowanie na 40-50 dni.
Co ważne, na rynku suplementów diety jest dostępne zarówno colostrum dla dorosłych, jak i colostrum dla dzieci. Na ogół są to te same produkty, które różnią się jedynie dozowaniem oraz wariantami smakowymi.
Na co pomaga?
- Zgodnie z aktualną widzą naukową młodziwo przede wszystkim pomaga wspierać odporność organizmu. W latach 2013-2017 przeprowadzono badania, które oceniały efekty suplementacji colostrum pod kątem odporności. Wykazano wpływ siary m.in. na infekcje górnych dróg oddechowych, stan zapalny w organizmie i odpowiedź immunologiczną organizmu [1], [2], [3].
- Wiele osób stosuje młodziwo szczególnie z myślą o górnych drogach oddechowych, ponieważ liczne badania wykazały, że suplementacja colostrum może korzystnie wpływać na mikrobiom śluzówki nosa, zmniejsza ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych, a nawet alergii [4], [5].
- Niektóre z nowszych badań naukowych dostarczają dowodów na wpływ suplementacji młodziwa na kondycję jelit. Wyniki badań wskazały, że stosowanie colostrum przyczynia się do zmniejszenia przepuszczalności jelitowej [6], a także wpływa na spadek nasilenia biegunki u dzieci [7].
- Metaanaliza badań opublikowana w 2022 roku dostarczyła interesujących wniosków, według których spożywanie siara bydlęca korzystnie wpływa na spadek ludzkich komórek nowotworowych. Dotyczy to np. raka jelita grubego [8].
Jak stosować colostrum, by uzyskać najlepsze efekty?
Colostrum można suplementować od 3. roku życia (najlepiej po konsultacji z lekarzem). Zalecane dzienne spożycie różni się zależnie od składu suplementu diety. Zwykle dzienna dawka wynosi 200-1000 mg colostrum dla dorosłych i 200-500 mg colostrum dla dzieci.
Jak każdy suplement diety, również colostrum wymaga długotrwałego, systematycznego stosowania, by przynieść odczuwalne efekty. Pierwsze zwykle dotyczą wsparcia prawidłowego trawienia – po min. 4 tygodniach. Wpływ colostrum na odporność jest odczuwalny przy dłuższej suplementacji.
Dla uzyskania najlepszych efektów pamiętaj, by colostrum w tabletkach popijać wodą, a colostrum w proszku mieszać z płynem o temperaturze poniżej 40°C. Wysoka temperatura prowadzi do degradacji składników aktywnych (w tym przeciwciał) występujących w colostrum.
Przeciwwskazania do stosowania
Główne przeciwwskazania do suplementacji colostrum to:
- alergia na białka mleka krowiego (BMK),
- nadwrażliwość na inne składniki suplementu diety,
- nietoleracja laktozy,
- choroby autoimmunologiczne i stosowanie leków immunosupresyjnych,
- ciąża i karmienia piersią (niejednoznaczne, najlepiej skonsultować z lekarzem),
- wiek poniżej 3. roku życia,
- choroby przewlekłe, np. nerek, wątroby, jelit.
Co to colostrum i na co pomaga? Podsumowanie
Colostrum to najbardziej kompletny, pierwszy pokarm dla ssaków. Zawiera wysokie stężenie składników odżywczych, a także korzystnych dla układu odpornościowego. Możesz rozważyć suplementację colostrum, ponieważ pomaga ono wspierać odporność i zmniejsza ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych. Colostrum może być też korzystne dla układu trawiennego.
Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zastępuje porady medycznej. Przed wprowadzeniem zmian pod kątem swojego zdrowia skonsultuj się z lekarzem lub innym specjalistą.
Źródła
[1] Vitetta L, Coulson S, Beck SL, Gramotnev H, Du S, Lewis S, “The clinical efficacy of a bovine lactoferrin/whey protein Ig-rich fraction (Lf/IgF) for the common cold: a double blind randomized study”, Compl Ther Med., (2013) 21:164–71, doi: 10.1016/j.ctim.2012.12.006.
[2] Alinaghi M, Jiang P.P., Brunse A, Sangild P, Bertram H, “Rapid Cerebral Metabolic Shift during Neonatal Sepsis Is Attenuated by Enteral Colostrum Supplementation in Preterm Pigs“, Metabolity, 2019;9:13, doi: 10.3390/metabo9010013.
[3] Jones AW, Thatcher R, March DS, Davison G., “Influence of 4 weeks of bovine colostrum supplementation on neutrophil and mucosal immune responses to prolonged cycling”, Scand J Med Sci Sports, 2015 Dec;25(6):788-96, doi: 10.1111/sms.12433, Epub 2015 Feb 28. PMID: 25727914.
[4] Alsayed A, Al-Doori A, Al-Dulaimi A, Alnaseri A, Abuhashish J, Aliasin K, Alfayoumi I, “Influences of bovine colostrum on nasal swab microbiome and viral upper respiratory tract infections – A case report”, Respir. Med. Case Rep, 2020;31:101189, doi: 10.1016/j.rmcr.2020.101189.
[5] Oloroso-Chavez K, Andaya P, Wong C, “Bovine colostrum supplementation in respiratory allergies according to sensitization: subgroup analysis of randomized controlled trial”, Ann. Allergy Asthma Immunol., 2017, 119:S11–S12, doi: 10.1016/j.anai.2017.08.062.
[6] Hałasa M, Maciejewska-Markiewicz D, Baśkiewicz-Hałasa M, Safranow K, Stachowska E, “Post-Delivery Milking Delay Influence on the Effect of Oral Supplementation with Bovine Colostrum as Measured with Intestinal Permeability Test”, Medicina, 2020;56:495, doi: 10.3390/medicina56100495.
[7] Barakat S.H., Meheissen M.A., Omar O.M., Elbana D.A., “Bovine Colostrum in the Treatment of Acute Diarrhea in Children: A Double-Blinded Randomized Controlled Tria”, J. Trop. Pediatr, 2020;66:46–55, doi: 10.1093/tropej/fmz029.
[8] Alsayed A.R., Hasoun L.Z., Khader H.A., Basheti I.A., Permana A.D., “Bovine Colostrum Treatment of Specific Cancer Types: Current Evidence and Future Opportunities”, Molecules, 2022;27(24):8641, Published 2022 Dec 7, doi:10.3390/molecules27248641.
[9] Rak, K., Bronkowska M., „Immunologiczne znaczenie siary”, Hygeia Public Health 49.2 (2014), 249-254.